ESKİŞEHİR-KÜTAHYA SAVAŞLARI
Eskişehir-Kütahya Savaşları
II.İnönü muharebesinde Türk ordusu galip gelmesine rağmen dağılmış durumdaki Yunan ordusunu etkili bir şekilde takip edememiştir.Bu durum Türk ordusunun aslında henüz büyük bir güce ulaşmadığını göstermiştir.Yunan generalleri daha güçlü bir ordu hazırlayarak son bir taarruzla Ankara’yı işgal edebileceklerine inanmışlardır.Bu amaçla büyük bir hazırlık başlatılmış hatta Yunan Kralıda Anadolu’ya gelerek zaferin kesin olduğunu göstermek için gazetecilere Ankara’da basın toplantısı için randevu vermiştir.
Yunan ordusunun amaçları şunlardır:
• İnönü yenilgileri nedeniyle kaybettiği saygınlığını yeniden kazanmak
• İtilaf Devletlerinden aldığı yardımı artırmak
• Ankara’yı işgal ederek Sevr antlaşmasını TBMM’ye kabul ettirmek
• TBMM ordusunu ortadan kaldırmak
Yunan ordusu Anadolu’ya ulaşabileceği en büyük gücünü toplayarak taarruza geçmiştir.Türk ordusu ise yeteri kadar güç toplayamadığı için Yunan ordusuna karşı etkili bir savunma gerçekleştirememiştir.Bu nedenle Türk ordusu Mustafa kemal Paşa’nın emriyle Sakarya Nehrinin doğusuna kadar geri çekilmiştir.
Türk Ordusunun Geri Çekilmesinin amaçları Şunlardır:
• Daha uygun bir savunma hattı oluşturmak
• Tamamen imha edilmeyi önlemek
• Yunan ordusunu ikmal noktalarından uzaklaştırarak disiplinini bozmak
Eskişehir-Kütahya savaşlarının sonuçları
• TBMM’nin düzenli birlikleri ilk ve tek yenilgisini almıştır.
• Sakarya ırmağının batısına kadar gelen Yunan ordusu burada bekleyerek toparlanıp son saldırıyı yapmak için hazırlanmaya başlamıştır.
• Eskişehir Afyon Kütahya Yunan işgaline uğramıştır.
• Ordunun geri çekilmesi Kurtuluş Savaşının kaybedildiği düşüncesini ortaya çıkmasına neden olmuştur.
• TBMM’nin daha güvenli bir yer olan Kayseriye taşınması tartışılmaya başlanmıştır.
• TBMM’de Mustafa kemal Paşa’ya muhalefet artmıştır.
• İtalyanlar ve Fransızlar Anadolu’da işgal ettikleri yerleri boşaltma işlemini durdurmuşlardır.
• Mustafa kemal Paşa’ya Başkomutanlık yetkisinin verilmesine ve Tekalif-i Milliye Emirlerinin yayımlanmasına ortam hazırla-mıştır.
II.İnönü muharebesinde Türk ordusu galip gelmesine rağmen dağılmış durumdaki Yunan ordusunu etkili bir şekilde takip edememiştir.Bu durum Türk ordusunun aslında henüz büyük bir güce ulaşmadığını göstermiştir.Yunan generalleri daha güçlü bir ordu hazırlayarak son bir taarruzla Ankara’yı işgal edebileceklerine inanmışlardır.Bu amaçla büyük bir hazırlık başlatılmış hatta Yunan Kralıda Anadolu’ya gelerek zaferin kesin olduğunu göstermek için gazetecilere Ankara’da basın toplantısı için randevu vermiştir.
Yunan ordusunun amaçları şunlardır:
• İnönü yenilgileri nedeniyle kaybettiği saygınlığını yeniden kazanmak
• İtilaf Devletlerinden aldığı yardımı artırmak
• Ankara’yı işgal ederek Sevr antlaşmasını TBMM’ye kabul ettirmek
• TBMM ordusunu ortadan kaldırmak
Yunan ordusu Anadolu’ya ulaşabileceği en büyük gücünü toplayarak taarruza geçmiştir.Türk ordusu ise yeteri kadar güç toplayamadığı için Yunan ordusuna karşı etkili bir savunma gerçekleştirememiştir.Bu nedenle Türk ordusu Mustafa kemal Paşa’nın emriyle Sakarya Nehrinin doğusuna kadar geri çekilmiştir.
Türk Ordusunun Geri Çekilmesinin amaçları Şunlardır:
• Daha uygun bir savunma hattı oluşturmak
• Tamamen imha edilmeyi önlemek
• Yunan ordusunu ikmal noktalarından uzaklaştırarak disiplinini bozmak
Eskişehir-Kütahya savaşlarının sonuçları
• TBMM’nin düzenli birlikleri ilk ve tek yenilgisini almıştır.
• Sakarya ırmağının batısına kadar gelen Yunan ordusu burada bekleyerek toparlanıp son saldırıyı yapmak için hazırlanmaya başlamıştır.
• Eskişehir Afyon Kütahya Yunan işgaline uğramıştır.
• Ordunun geri çekilmesi Kurtuluş Savaşının kaybedildiği düşüncesini ortaya çıkmasına neden olmuştur.
• TBMM’nin daha güvenli bir yer olan Kayseriye taşınması tartışılmaya başlanmıştır.
• TBMM’de Mustafa kemal Paşa’ya muhalefet artmıştır.
• İtalyanlar ve Fransızlar Anadolu’da işgal ettikleri yerleri boşaltma işlemini durdurmuşlardır.
• Mustafa kemal Paşa’ya Başkomutanlık yetkisinin verilmesine ve Tekalif-i Milliye Emirlerinin yayımlanmasına ortam hazırla-mıştır.
Eskişehir-Kütahya Savaşları (10–24 Temmuz 1921)
Ø Yunanlılar I. ve II. İnönü Savaşları’ndan sonra yeni bir saldırı için harekete geçtiler.
Ø TBMM ise henüz seferberliğini ilan edememiş, silah, taşıt ve araçlarını tamamlayamamış, İnönü savaşlarının yorgunluğunu henüz üzerinden atamamıştı.
Ø Ankara’yı hedef alan Yunanlılar: 13 Temmuz’da Afyon, 17 Temmuz’da Kütahya, 19 Temmuz’da Eskişehir’i işgal ettiler.
Ø Türk ordusu imha olmaktan kurtulmak ve zaman kazanmak için, M. Kemal’in emriyle Sakarya’nın doğusuna çekildi.
Ø Bu durum mecliste, yurtta üzüntü ve panik yarattı. İnönü Savaşları ile oluşan olumlu ortam dağıldı. İtalya işgal bölgelerini boşaltma kararını iptal etti. Ülke yeniden umutsuz ortama düştü.
Ø Meclis’te M. Kemal’e muhalefet edenler bu olayla O’na saldırmaya ve Ankara’da olmasını eleştirmeye başladılar (M. Kemal’in cepheye gitmesi isteniyordu).
Ø Meclis’in Kayseri’ye taşınması fikri gündeme geldi.
Ø Bu şartlar içinde M. Kemal, 5 Ağustos 1921’de 3 ay süreyle başkomutan seçildi. TBMM’ye ait yasama, yürütme yetkileri ile İstiklal Mahkemeleri’ne ait yargı yetkisi de M. Kemal’e bağlandı (bu durum M. Kemal’in cumhurbaşkanı seçilmesine kadar devam etti).
Ø M. Kemal 7–8 Ağustos 1921’de Tekâlif-i Milliye Emirleri’ni çıkardı. Bu emirlerin uygulanması için İstiklal Mahkemeleri kuruldu.